*ΚΟΥΤΣΟΚΑΜΑΡΑ*

ΚΑΤΑΠΕΛΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ WWF

Έκθεση – παρέμβαση για την εκτροπή του Αχελώου με αιχμή τις περιβαλλοντικές συνέπειες του έργου αλλά και το υπέρογκο κόστος, δημοσιοποίησε προ ημερών η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση WWF. Σύμφωνα με την έκθεση, η εκτροπή του Αχελώου θα προκαλέσει ανυπολόγιστες καταστροφές σε ευαίσθητα οικολογικά συστήματα και σε περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί προστατευόμενες από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ θα απειληθούν σοβαρά προστατευόμενα είδη. Το κόστος του έργου, ακόμα και αν είχαν τηρηθεί οι προθεσμίες και τα χρονοδιαγράμματα, είναι υπέρογκο. Ακόμα περισσότερο, η εκτροπή σχεδιάστηκε για να λύσει το πρόβλημα της λειψυδρίας στη Θεσσαλία, μία περιοχή που σπαταλά το νερό για να καλλιεργεί το αδρά επιδοτούμενο βαμβάκι. Η έκθεση με τίτλο «Ονειρα σε σωλήνα, εκτροπές ποταμών και λειψυδρία» αφορά όλα τα έργα εκτροπής και μεταφοράς τεράστιων όγκων νερού σε μεγάλες αποστάσεις, έργα που όχι μόνο δεν λύνουν τα προβλήματα της λειψυδρίας, αλλά αντιθέτως δημιουργεί περισσότερα. Ωστόσο ο Αχελώος προβάλλεται ως ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα προς αποφυγήν. «Το όραμα της ελληνικής κυβέρνησης είναι να “ενώσει” δύο από τους πιο σημαντικούς φυσικούς πόρους της χώρας. Το νερό του Αχελώου με τη γη της Θεσσαλίας προς χάριν της ελληνικής οικονομίας» τονίζεται στην έκθεση. Στη συνέχεια αναφέρονται οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις του έργου που πολλές φορές έχει χαρακτηριστεί “εθνικής σημασίας”»:

-«Ο προστατευόμενος από τη συνθήκη Ραμσάρ υγρότοπος, η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, αναμένεται να υποστεί σοβαρή υποβάθμιση εξαιτίας της μείωσης του νερού που περιέχει, όπως άλλωστε και το Δέλτα του Αχελώου» το οποίο επίσης θα υποβαθμιστεί περιβαλλοντικά.
-H μείωση της ροής του νερού αναμφισβήτητα θα έχει συνέπειες στα οικοσυστήματα που τροφοδοτούνται από το ποτάμι. Οι κατασκευαστικές εργασίες είναι πολύ πιθανό να προκαλέσουν διάβρωση και να πλήξουν τα ευαίσθητα ορεινά οικοσυστήματα. Μεγάλες άλλωστε θα είναι και οι κοινωνικοπολιτιστικές συνέπειες, όπως η καταστροφή ενός μοναστηριού του Αγίου Γεωργίου του 11ου αιώνα και το πλημμύρισμα του χωριού της Μεσοχώρας. «Ενας σημαντικός φυσικός πόρος θα χρησιμοποιηθεί για να στηριχθεί μια καλλιέργεια που δεν είναι βιώσιμη» τονίζεται στην έκθεση. Ο λόγος, βέβαια, για το βαμβάκι, που δεν μπορεί να αποδώσει επαρκές εισόδημα στους παραγωγούς παρά μόνο εφόσον επιδοτείται.

Γεγονός παραμένει ότι το υδατικό διαμέρισμα της Θεσσαλίας σήμερα αντιμετωπίζει σοβαρό έλλειμμα νερού. Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις; Σύμφωνα με την έκθεση, το πρώτο μέτρο θα ήταν η σωστή διαχείριση νερού στη Θεσσαλία. Η κατασκευή μικρών φραγμάτων στα ποτάμια της περιοχής και η αλλαγή των καλλιεργειών με άλλες, που θα χρειάζονται λιγότερο νερό, θα μπορούσε να βοηθήσει σημαντικά, επισημαίνεται. Η έκθεση ερευνά επίσης τις περιπτώσεις μεγάλων κατασκευαστικών έργων ανά τον κόσμο που πραγματοποιήθηκαν για να υπάρξει «καλύτερη» εκμετάλλευση ποταμών και οι οποίες έχουν ολοκληρωθεί στην Αυστραλία, τη Νότια Αφρική και την Ισπανία, καθώς και άλλα που έχουν προταθεί στη Βραζιλία, την Κίνα και το Περού. Ολα αυτά τα έργα έχουν πολλά κοινά σημεία που αποδεικνύουν το δύσκολο αλλά και τελικά το επιζήμιο τέτοιων «φαραωνικών διαστάσεων εγχειρημάτων». Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις καταγράφεται αυξημένο κόστος σε σχέση με ό,τι είχε προϋπολογιστεί, μη αναστρέψιμη βλάβη στα ποτάμια και αναγκαστική μεταφορά κοινοτήτων. Το κυριότερο, υπήρξε σαφής υπερεκτίμηση των πλεονεκτημάτων του έργου, με αποτέλεσμα να μην εξεταστούν άλλες εναλλακτικές λύσεις. «Η εμμονή στις κατασκευαστικές λύσεις προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αυξανόμενες ανάγκες σε νερό είναι ένας πλασματικός τρόπος για να διορθωθεί “στα γρήγορα” η κρίση του νερού» τονίζει ο Τζέιμς Πίτοκ, διευθυντής του Διεθνούς Προγράμματος Υδάτινων Πόρων του WWF.